#veiligfietsen: wat geleerd na weken fietsen tijdens lockdown

De fiets in hogere versnelling na Covid-19

Vanaf de start van de (light)lockdown heb ik quasi dagdagelijks gefietst: met de stadsfiets, tandem of racefiets, en hierbij begeleid door een prille lentezon die naadloos overging in een heuse zomerzon. Een ervaring met meerdere gezichten en wat hieruit te leren?
Niet alleen het thuiszitten doorbreken, maar ook aan de conditie werken, en vooral, afvragen en waarnemen hoe de Corona-fietser zich gedraagt in een tijd van opgelegde maatregelen: niet met onze fietsmaten, maar solo en met voldoende ruimte, geen snot of fluim de natuur inblazen maar netjes in het papieren zakdoekje.

En het hoeft gezegd: de meeste fietsers hielden zich aan de opgelegde regels. Met uitzondering van een klein percentage hardleerse hufters, daarmee bedoel ik onder meer de groepjes van 4 in hetzelfde strakke pak uitgedost met reclame voor een koffiemerk, nota bene een merk dat we nu in de supermarkt straal links laten liggen want zo snel kan het gaan met je reputatie.

De onduidelijke en door de Minister van Binnenlandse Zaken afgebakende 50 km fietsgrens, werd al snel afgevoerd zodat vrijbuiters uitdagingen van allerlei slag aangingen (de grenzen van de provincies of Vlaanderen in z’n geheel affietsen (1001 km). Ook op Strava werden ritten geplaatst in de vorm van harten om de zorgverleners te bedanken. En zelfs ex-keeper Geert De Vlieger fietste breiend in een 83 km lange rit het V-hals truitje van Marc Van Ranst aan elkaar.
Al heeft Strava ook zijn nadelen.  Zo ondervonden enkele Franse fietsers die door de politie werden beboet nadat ze hun rit hadden gedeeld (135€ wegens inbreuk op de ‘confinement’, lees lockdown).

Fietshandelaars

Laat het duidelijk zijn: de fiets werd door velen ontdekt en herontdekt, in al zijn facetten. Sneu voor de fietshandelaar, een branche die financieel snoeihard wordt geraakt, die werkloos moest toekijken en ook nog eens met oneerlijke concurrentie werd geconfronteerd doordat grootwarenhuizen en doe-het-zelf-zaken wel fietsen konden verkopen.  Hun voorjaar, de periode om mensen te enthousiasmeren en pieken in verkoop volgen, lijkt nu ver weg net zoals het consumentenvertrouwen.
De verkoop van racefietsen en mountainbikes loopt met de dag terug, de inschrijving van de speed pedelecs liep met 11% terug t.o.v. het eerste trimester van 2019, met het bijkomende probleem dat het platform webDIV (voor verzekeraars) niet toelaat om een nummerplaat aan te vragen (enkel schriftelijk of aan een DIV-loket).

Fietshandelaars zullen tot 11/05 moeten wachten om hun gestockeerde voorraad te verkopen, ze moeten toekomstgericht hopen dat ook de verlaagde leveringen vanuit China (frames en onderdelen) opnieuw aanzwengelen zodat de consument nog niet langer op zijn honger blijft zitten.

Daartegenover stijgt de online verkoop bij sommige winkels explosief nu de betrachting een frisse neus wensen te halen en het zoeken naar een nieuwe manier om te bewegen, een uitdaging is geworden.

En zie ook de fietskoeriers, jarenlang miskend, beleven topdagen en zijn waardevolle partners in transport geworden. Niet alleen door het aanleveren van bestelde Thaise e.a. Spaanse gerechten, maar ook voor het aan huis bedelen van voedselpakketten en het aanleveren aan apothekers van medicatie.  Met grote draagzakken, met cargobikes, met bakfietsen het maakt niet uit, wordt een nieuwe markt aangeboord.

Te weinig plaats voor te veel fietsers

Milaan, Berlijn of Parijs om er maar enkele te benoemen, gaan versneld miljoenen investeren in honderden kilometerslange afgescheiden brede fietspaden en-snelwegen. Strenge maatregelen van fysieke veiligheidsafstand zullen vele werknemers in hun auto jagen i.p.v. het gebruikelijke openbaar vervoer met ongeziene verkeersinfarcten tot gevolg, en dat kunnen we missen als kiespijn.  Zeker als ook de WHO oproept om volop in te zetten op de fiets.

Inspanningen bij ons

De Vlaamse Minister van Mobiliteit, mevrouw Lydia Peeters, is het fietsen genegen en aan haar om de beloofde investeringen in infrastructuur door te drukken, en bij gebrek aan bijkomende financiële middelen, een creatieve denktank samen te stellen met participanten vanuit het gehele fietsveld om passende, veilige en fietsvriendelijke oplossingen uit te werken.

#veiligfietsen tips

Gedurende bijna 7 weken leverde Fietsongeval.be via Facebook en de website dagdagelijkse veilige fietstips aan om zo fietsslachtoffers te vermijden en de druk op de overvolle ziekenhuizen nog niet belastender te maken. Onze bijdrage als fietsers aan het ziekenhuispersoneel waarvoor we een diepe buiging maken.

En maar al te blij dat deze tips ook in praktijk - weliswaar door een beperkt aantal - werden opgevolgd.  Inhalen, kruisen, richtingverandering, correct op het jaagpad en het fietspad rijden, snelheid, voorrang van rechts, en zoveel meer, het kwam allemaal aan bod, de eenvoudige principes van de wegcode.
Het is teleurstellend vast te stellen dat vele fietsers de wegcode negeren en zelfs hardleers eigen principes oplegt, met gevaar voor zichzelf en anderen.

In een autoluwe verkeerssituatie komt men hiermee weg, in een drukkere periode vanaf 04/05 en 11/05 wanneer ook het woon/werkverkeer op toerental komt, kan dit faliekant aflopen.

Sensibiliseren 

Blijven sensibiliseren of het geven van infosessies is de boodschap. Naast gezondheid blijft de verkeersveiligheid een opperdoel, want ons gedrag op de fiets kan en moet beter, ons gedrag moet veranderen willen we zonder gemor en frustratie blijven genieten van dit eenvoudige geluk van trappende eenvoud.

Er zijn voldoende geoliede organisaties (VSV,....) die het preventief en pro-actief fietsen bevorderen met doeltreffende workshops.  Maak er gebruik van, het is zeker geen overbodige luxe.
Nu is de tijd rijp om uit deze crisis de reflectie te maken wat we in de toekomst willen bereiken.  Een hint ? Een top-fietsinfrastructuur en respect voor elkaar op de baan, meer moet dat niet zijn.

Marc Peeters 
fietsongeval.be

02/05/2020